QUÁ TRÌNH MỌC RĂNG KHÔN
Ở người trưởng thành, răng vĩnh viễn mọc đủ 32 chiếc, trong đó răng số 8 (còn gọi là răng khôn) gồm có 4 chiếc mọc 4 góc trong cùng hàm trên và dưới . Răng khôn thường mọc ở thời kỳ cuối của lứa tuổi học đường, nhưng cũng có nhiều trường hợp mọc ở lứa tuổi thanh niên.
Quá trình mọc 2 răng khôn hàm trên thường diễn ra bình thường. Riêng 2 răng khôn hàm dưới, do ngành lên và ngành ngang xương hàm dưới hẹp, lại bị kích bởi răng số 7 nên quá trình mọc rất phức tạp. Bên cạnh đó, răng khôn hàm dưới hay mọc lệch (chếch lên, xoay ngang, thúc thẳng vào răng số 7, quay vào ngành lên của răng hàm dưới, có khi quay ra phía ngoài hoặc phía trong của xương hàm). Do sự mọc lên của răng khôn hàm dưới và góc hẹp giải phẫu của xương hàm dưới nên việc mọc răng này hay gây ra các biến chứng.
RĂNG KHÔN VÀ CÁC RẮC RỐI
Răng bị lợi trùm trên mặt nhai, thức ăn ngoài việc đọng dưới vùng lợi che lên mặt nhai này là nguồn dinh dưỡng cho vi khuẩn phát triển, còn là nguồn gây hôi miệng
Một số trường hợp khác xảy ra biến chứng khi mọc răng khôn như: Răng bị nghiêng ra phía má hoặc lưỡi làm cho việc chải sạch mặt nhai trở nên khó khăn, dễ sâu mặt nhai răng số 8 hoặc răng này mọc chìm trong xương hàm dưới, gây biến chứng nang thân răng
Khi răng khôn mọc, có biểu hiện vùng lợi phía trong răng số 7 đầy lên (mặc dù chưa đau hoặc mới đau), nên đi cơ sở khám răng chụp X-Quang răng số 8 để xác định hướng mọc của răng, tiên lượng việc mọc của răng.
– Nếu răng mọc chính cung (mọc đúng hướng cung răng) gây chèn răng số 7 thì thường bị lợi trùm bám phần mặt nhai và thân quanh răng khôn, do đó hay gây ra viêm lợi và đọng thức ăn, viêm quanh răng mạn tính. Trong trường hợp này, cứ để cho răng tự mọc. Khi răng mọc lên khỏi mặt lợi mà bị che khuất một phần mặt nhai thì cần đến cơ sở chuyên khoa răng để xử trí răng số 8 bị lợi trùm theo từng cấp độ.
– Nếu răng mọc lệch cung, tuỳ theo hướng lệch của mặt răng khôn mà người ta gọi là lệch ngoài, lệch trong, lệch 45 – 90o. Răng khôn mọc lệch cung thường có tiên lượng xấu, cần tiến hành nhổ sớm (vì đằng nào cũng nhổ khi có hậu quả của răng khôn mọc lệch). Nên nhổ ở bệnh viện có chuyên khoa răng để đảm bảo an toàn. Một số cơ sở nha khoa giải quyết biến chứng mọc răng khôn bằng cách nhổ bỏ răng số 7 bên cạnh (vì dễ) là không đúng, vì sẽ làm ảnh hưởng đến sức nhai của hàm răng mà vẫn không giải quyết được nguyên nhân của các biến chứng sau này do mọc lệch răng khôn.
– Nếu răng khôn mọc lệch ra ngoài có thể gây thủng má; nếu mặt răng khôn lệch 60-90o, sẽ làm xiêu răng số 7; nếu mọc lệch trong sẽ gây tổn thương lợi và hàm. Các trường hợp này cũng phải nhổ bỏ răng khôn.
Răng số 8 thường không có tác dụng rõ ràng do đó khi răng khôn mọc gây ra các biến chứng thì nhổ răng là điều cần thiết. Đương nhiên trong nhiều trường hợp khám răng định kỳ phát hiện răng khôn có thể gây biến chứng thì có thể nhổ ngay để tránh các biến chứng về sau.